Türk Devlet Meteoroloji Servisi’nin son raporu, son elli yıl içinde Türkiye’deki kar örtüsünün süresinde önemli bir azalma olduğunu ortaya koyarak uzmanlar arasında endişe yarattı.
53 yıllık kapsamlı bir analizde, beş farklı dönem ele alınmış ve özellikle 1970 ile 2001 yılları arasında ortalama 29.7 gün olan kar örtüsü süresinin, son on yılda sadece 23.5 güne düşerek 6.2 gün azaldığı belirtiliyor. 1970 ile 2023 yılları arasında karla kaplı günlerin ortalama sayısı 28.1 olarak kaydedildi.
Rapor, Türkiye genelinde maksimum aylık kar derinliğinin ekstrem değerlerini de vurguluyor. Not edilenler arasında, Batı’daki Bursa ilindeki Uludağ Dağı’nın Mart 1980’de 430 santimetre ile rekor kar derinliğine şahit olduğu yer alıyor.
Türk Doğa Koruma Derneği’nin bilimsel danışmanı Prof. Dr. Erol Kesici, kar yağışındaki azalmayı bölgesel olarak değerlendirdi.
“Özellikle Akdeniz, Ege, İç Anadolu, Marmara ve Karadeniz’in batı kısmında, son birkaç yıldır kar yağışı günleri neredeyse hiç yaşanmadı. Doğu ve güneydoğuda yağış, bu raporda yer alan veriler üzerinde büyük bir etkiye sahip.”
Kar örtüsünün süresindeki azalmanın tehlikelerine dikkat çeken Kesici, bunu iklim değişikliği ve su kaynaklarının azalmasına bağladı.
Karla kaplı günlerin sayısındaki azalmanın ana sebeplerinden birinin, su kaynaklarındaki azalma nedeniyle nemdeki kademeli azalma olduğunu belirten Dr. Kesici, “Su, hava ve toprağın ısınması nedeniyle yağış da istikrarsız hale geliyor. Sera gazları yani karbon emisyonlarının kademeli artışı, şehirlerdeki betonlaşma ve benzeri sebepler de etkili oluyor.”
“Türkiye genelinde normal iklim koşullarında, dağlardaki kar üç ile altı sekiz aya kadar dayanır,” diye ekledi.
Karın, yeraltı sularını zenginleştirmede ve göletler, barajlar ve doğal göller için hayati temiz su kaynağı sağlamada kritik bir rol oynadığını vurguladı.
Kesici, azalan kar yağışının su kaynakları ve kayak merkezleri üzerindeki etkileri konusunda endişelerini dile getirerek, kalıcı kar örtüsünün olmaması durumunda ciddi kuraklıklar ve su stresi uyarısında bulundu.
“Şu anki gölet ve baraj doluluk oranlarına baktığımızda, ‘Ülkemiz kuraklıktan uzak’ diyemeyiz,” dedi. “Ülkemiz zaten su kıtlığı dönemine girmiş durumda ve kişi başına düşen yıllık su miktarı 1000 tonun altına düştü.”
“Bu yıl kayak merkezleri, kar yağışı olmadığı için açılamadı,” diye ekledi.